توسعه روش مکان‌یابی بانک نشا برنج با استفاده از رهیافت ترکیبی فازی-ویکور-تاپسیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرتضی زنگنه ¹
• مهدیه روحی فرج آباد ²

¹ گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

https://doi.org/10.22067/jam.2023.83155.1175

چکیده

طی سال‌های اخیر، کشاورزان همواره با افزایش هزینه‌های کارگری مواجه بوده‌اند. ادامه این روند عرصه را بر کشاورزان تنگ‌تر خواهد کرد. استفاده از ماشین نشاکار برنج و گسترش و توسعه مکانیزاسیون در فرایند تولید برنج می‌تواند نقش مهمی در غلبه بر سختی‌های تولید این محصول راهبردی و محدودیت‌های اقلیمی و زمانی زراعت داشته باشد. مطالعه حاضر به جانمایی برای ایجاد بانک نشا برنج در شهرستان فومن از توابع استان گیلان به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های مهم مکانیزاسیون زراعت برنج با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی پرداخته است. بدین منظور چندین معیار، مورداستفاده قرار گرفته است. جهت وزن‌دهی پارامترهای مؤثر مکان‌یابی از روش آنتروپی شانون بهره گرفته شد. براین‌اساس، معیارهای تعداد بانک نشا، تعداد بهره‌بردار و سطح تسطیح اراضی بالاترین رتبه را کسب کردند. سپس رتبه‌بندی دهستان‌های شهرستان فومن به روش فازی ویکور و وزن معیارها انجام شد. در ادامه، روستاهای موجود در دهستان منتخب به کمک تحلیل تاپسیس مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. نتایج تحلیل ویکور فازی نشان داد که دهستان لولمان و روستای خشک‌نودهان بالا به‌ترتیب بهترین دهستان و روستا برای استقرار بانک نشا در شهرستان فومن هستند.

کلیدواژه‌ها

• آنتروپی شانون
• تاپسیس
• سامانه اطلاعات جغرافیایی
• مکان‌یابی بانک نشا
• ویکور فازی

موضوعات

• مهندسی سامانه‌های کشاورزی (گلخانه، پرورش ماهی، تولید قارچ)

©2024 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)  

مراجع

1. Alikhah Asl, M., Moameri, M., Naseri, D., & Meftahi, Sh. (2021). Land suitability classification for development of Ziziphora tenuior using ANP Fuzzy at Ardabil province, Iran. Journal of Rangeland, 15(1), 156-167.
2. Amin Nayeri, B., & Peyvastehgar, Y. (2020). Pattern analysis using fuzzy VIKOR in locating educational facilities district Case Study: District 14 of Tehran Metropolis. Applied Research of Geographic Sciences (geographical sciences), 20(56), 241-260. (In Persian). https://doi.org/10.29252/jgs.20.56.241
3. Anonymous. (2017). Summary of the results of the agriculture statistics plan. Tehran, Iran. (In Persian).
4. Ayyildiz, E., & Taskin, A. (2022). A novel spherical fuzzy AHP-VIKOR methodology to determine serving petrol station selection during COVID-19 lockdown: A pilot study for İstanbul. Socio-Economic Planning Science, 83, 101345. https://doi.org/10.1016/j.seps.2022.101345
5. Babajani, A., Kalantari, K., Rezvanfar, A., & Shabanali Fami, H. (2009). Location Allocation of Horticultural Processing Industries in Kermanshah Province by Using Indexing Method and Geographical Information System (GIS). Iranian Journal of Biosystems Engineering, 40(1), 71-78. (In Persian).
6. Gholipoor, P., Rahmati, S. H., & Mozaffari, M. M. (2021). Ranking of Indicators Effective on the Locating Industrial Estate with TOPSIST-VIKOR Techniques (Case Study: Qazvin Province). Journal of Studies of Human Settlements Planning, 16(3), 509-522. (In Persian).
7. Hwang, C. L. & Yoon, K. (1981). Multiple attribute decision making– methods and applications: a state-of-the-art survey. New York, Springer.
8. Ji, C. F., Ma, X. Zhu, J., & Wang, S. (2020). Fault Propagation Path Inference in a Complex Chemical Process Based on Time-delayed Mutual Information Analysis. Computer Aided Chemical Engineering, 48, 1165-1170. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-823377-1.50195-6
9. Khosravi, M., Raeisi, R., Almodaresi, S. A., & Esteqlal, A. (2020). Daily Market Location Using GIS and FUZZY Logic (Case Study: Sirjan). Urban Social Geography, 7,2, 113-128. (In Persian). https://doi.org/10.22103/JUSG.2020.2022
10. Keykha, E., Fakhire, A., Roohani, H., & Behmanesh, B. (2020). Land suitability classification for pit-seeding project using fuzzy multi-criteria decision making. Journal of Rangeland, 14(4), 657-672.
11. Mansouri, A., & Bagheri. A. (2015). Evaluating the Financial Performance and Ranking the Pharmaceutical Companies Listed on the Tehran Stock Exchange by Using Hybrid Approaches of Fuzzy Analytic Hierarchy Process and VIKOR. Journal of Health Accounting, 4(3), 86-107. (In Persian). https://doi.org/10.30476/jha.2015.17126
12. Mohammadi, M., & Sobhani, B. (2022). Location of water extraction systems from humidity using AHP/ Fuzzy in Sistan and Baluchestan province. Water and Soil Science, 32(2), 81-96. https://doi.org/10.22034/ws.2021.41900.2382
13. Motamed, M. K., & Kavoosi Kalashami, M. (2018). Evaluation of causal relationship between mechanization development and paddy production in Guilan province: Application of panel data and Granger-casual model. Cereal Research, 8(1), 1-13. (In Persian). https://doi.org/10.22124/c.2018.8584.1337
14. Oztaysi, B. (2014). A decision model for information technology selection using AHP integrated TOPSIS-Grey: The case of content management systems. Knowledge Based Systems, 70, 44-54. https://doi.org/10.1016/j.knosys.2014.02.010
15. Roy, B. (2004). Multiple Criteria Decision Analysis: State of The Art Surveys, Springer.
16. Safari, H., Faghih, A. R., & Fathi, M. R. (2012). Fuzzy multi-criteria decision making method for facility location selection. African Journal of Business Management, 6(1), 206-212. https://doi.org/10.5897/AJBM11.1760
17. Shahbandarzadeh, H., & Kabgani, M. (2021). Assessing Operational Efficiency of Banks via Quantitative Analysis of ATM Location Selection Criteria. Journal of Productivity Management, 15(1), 189-216. (In Persian). https://doi.org/10.30495/qjopm.2021.524296.1265
18. Shakouri, H., Nabaee, M., & Aliakbarisani, S. (2014). A quantitative discussion on the assessment of power supply technologies: DEA (data envelopment analysis) and SAW (simple additive weighting) as complementary methos for the "Grammar", Energy, 64, 640-647. https://doi.org/10.1016/j.energy.2013.10.022
19. Shemshadi, A., Shirazi, H., Toreihi, M., & Tarokh, M. J. (2011). A fuzzy VIKOR method for supplier selection based on entropy measure for objective weighting. Expert Systems with Applications, 38(10), 12160-12167. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2011.03.027
20. Wu, Y., Zhang, B., Xu, C., & Li, L. (2018). Site selection decision framework using fuzzy ANP-VIKOR for large commercial rooftop PV system based on sustainability perspective. Sustainable Cities and Society, 40, 454-470. https://doi.org/10.1016/j.scs.2018.04.024
21. Zangeneh, M., & Akram, A. (2020). Developing Approaches for Locating and Creating Agricultural Service Centers using Location-Allocation Model. Agricultural Mechanization and System Research, 74, 185-202. (In Persian). https://doi.org/10.22092/erams.2020.126188.1309