مکانیزاسیون در کشاورزی خرده‌مالکان زیمبابوه: چالش‌ها، فرصت‌ها و مسیرهای سیاست‌گذاری از زمان اصلاحات ارضی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله مروری انگلیسی

نویسندگان

• برایت چیسادزا ¹
• آلبان موگوتی ²
• سایِلِنس چینومونا ¹
• داگلاس نیاتی ³

¹ گروه علوم زراعی و علوم خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه دولتی لوپانه، لوپانه، زیمبابوه

² گروه علوم دامی و مدیریت مراتع، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه دولتی لوپانه، لوپانه، زیمبابوه

³ دانشکده مدیریت عمومی، حکمرانی و سیاست‌گذاری عمومی، دانشگاه ژوهانسبورگ، گائوتنگ، آفریقای جنوبی

https://doi.org/10.22067/jam.2025.92819.1362

چکیده

مکانیزاسیون کشاورزی محرک حیاتی بهره‌وری، امنیت غذایی و کشاورزی پایدار در زیمبابوه و مناطق مختلف جهان است. در سراسر چشم‌اندازها و سیستم‌های کشاورزی متنوع در جهان، قدرت تحول‌آفرین آن به‌طور فزاینده‌ای به‌عنوان امری ضروری برای برآورده کردن نیازهای رو به رشد غذایی و تقویت اقتصادهای روستایی مقاوم شناخته می‌شود. با این وجود، کشاورزان خرده‌مالک با موانع متعددی برای مکانیزاسیون مواجه هستند که توانایی آن‌ها را در بهره‌مندی کامل از فناوری‌های مدرن کشاورزی محدود می‌کند. در دوران پس از اصلاحات ارضی، ناکارآمدی‌های سیستمی، نابرابری‌های مداوم و حمایت ناکافی نهادها، این چالش‌ها را تشدید کرده است. این مطالعه یک بررسی مروری روایی، با پشتیبانی از تکنیک‌های هدفمند، برای ترکیب داده‌های نشریات داوری شده، گزارش‌های سیاست‌گذاری و اسناد نهادی (2024-2000) است. منابع از طریق جستجوی کلمات کلیدی در Google Scholar، Scopus و ادبیات خاکستری شناسایی شدند و از تحلیل موضوعی برای استخراج موانع و فرصت‌ها در چشم‌انداز مکانیزاسیون زیمبابوه استفاده شد. یافته‌های کلیدی نشان می‌دهد که در حال حاضر تنها 12% از کشاورزان خرده‌پا در زیمبابوه از تراکتور استفاده می‌کنند، در حالی‌که 80% از کشاورزان بزرگ از تراکتور استفاده می‌کنند. مکانیزاسیون پتانسیل دو برابر کردن بازده محصول را دارد، که با افزایش 100% بهره‌وری در زیمبابوه و تا 150% در کشورهای مشابه مشهود است. با این حال، نابرابری‌های منطقه‌ای همچنان شدید است، به‌طوری‌که نرخ مکانیزاسیون از 5 تا 15 درصد در استان‌های خشک مانند ماتابلند جنوبی تا بیش از 50% در مناطق پربارتر مانند ماشونالند غربی متغیر است. با وجود این چالش‌ها، فرصت‌هایی برای پیشبرد مکانیزاسیون از طریق مراکز تولید محلی، فناوری‌های مقاوم در برابر آب و هوا و مدل‌های تامین مالی نوآورانه وجود دارد. این مطالعه با بررسی مقایسه‌ای ابتکارات موفق مکانیزاسیون در سایر کشورهای آفریقایی، استراتژی‌های عملی مانند بهبود انسجام سیاست‌ها، گسترش گزینه‌های تامین مالی مقرون به صرفه و تقویت مشارکت‌های دولتی و خصوصی را برجسته می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• امنیت غذایی
• بهره‌وری کشاورزی
• فناوری‌های مقاوم در برابر آب و هوا
• کشاورزی حفاظتی
• کشاورزان خرده‌پا

موضوعات

• کشاورزی دقیق

©2025 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)

مراجع

1. African Development Bank (AfDB). (2023). Malawi agricultural mechanization impact evaluation report. https://www.afdb.org/en/search/content/malawimechanisationreport
2. Arslan, A., Floress, K., Lamanna, C., Lipper, L., Asfaw, S., & Rosenstock, T. (2020). IFAD Research Series 63–The Adoption of Improved Agricultural Technologies: A Meta-Analysis for Africa. IFAD Research Series. https://doi.org/10.2139/ssrn.3681375
3. Baudron, F., Nazare, R., & Matangi, D. (2019). The role of mechanization in transformation of smallholder agriculture in Southern Africa: experience from Zimbabwe. In Transforming Agriculture in Southern Africa(pp. 152-160). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429401701
4. Chambati, W. (2013). Changing agrarian labour relations after land reform in Zimbabwe. Land and Agrarian Reform in Zimbabwe: Beyond White-Settle Capitalism, 157-194. https://www.academia.edu/download/87611542/ae4aa9839ee54501beeceb8d2a8bd22619c2.pdf
5. Chigunhah, B. R., Svotwa, E., Mabvure, T. J., Munyoro, G., & Chikazhe, L. (2020). The status of agricultural financing by commercial banks in Zimbabwe. APSTRACT: Applied Studies in Agribusiness and Commerce, 14, 45-56. https://doi.org/10.22004/ag.econ.339762
6. Chimonyo, V., Baudron, F., & Matangi, D. (2023). Appropriate farm scale mechanization can aid in agroecological transformation. CGIAR. https://hdl.handle.net/10568/135121
7. Chinsinga, B. (2018). The Political Economy of Agricultural Commercialisation in Malawi. APRA Working Paper, 17. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20193145060
8. Daum, T., & Birner, R. (2020). Agricultural mechanization in Africa: Myths, realities, and an emerging research agenda. Global Food Security, 26, 100393. https://doi.org/10.1016/j.gfs.2020.100393
9. FAO & AUC. (2019). Sustainable Agricultural Mechanization: A Framework for Africa- Synopsis. Addis Ababa. https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/c610a6b7-47fd-4b40-8cf7-e66dfd892735/content
10. FAO. (2019). The State of Food Security and Nutrition in the World 2019. https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/16480532-17e9-4b61-b388-1d6d86414470/content
11. Food and Agriculture Organization (FAO). (2008). Agricultural mechanization in Africa...Time for action. Food and Agriculture Organization of the United Nations. https://www.fao.org/4/k2584e/k2584e.pdf
12. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). (2014). The state of food and agriculture 2014: Innovation in family farming. https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/f6b32ac3-74c8-4c4b-ac6b-60a21d74202f/content
13. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). (2018). The state of food security and nutrition in the world 2018: Building climate resilience for food security and nutrition. FAO. https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/f5019ab4-0f6a-47e8-85b9-15473c012d6a/content
14. Gopalakrishnan, P., & Banerji, A. K. (2013). Maintenance and spare parts management. PHI Learning Pvt. Ltd. https://content.kopykitab.com/ebooks/2017/09/11832/sample/sample_11832.pdf
15. Government of Zimbabwe. (2015). Mechanization and Irrigation Development Fund. Accessed on 04 January 2025. https://www.agric.gov.zw/wordpress/?page_id=6475
16. Houmy, K., Clarke, L. J., Ashburner, J. E., & Kienzle, J. (2013). Agricultural mechanization in sub-Saharan Africa: Guidelines for preparing a strategy (Integrated Crop Management, Vol. 22). Food and Agriculture Organization of the United Nations. https://www.fao.org/4/i3349e/i3349e.pdf
17. International Food Policy Research Institute (IFPRI). (2020). In search of effective support for agricultural mechanization in Africa. https://www.ifpri.org/blog/search-effective-support-agricultural-mechanization-africa/
18. International Fund for Agricultural Development (IFAD). (2019). Rural development report 2019: Creating opportunities for rural youth. https://www.ifad.org/en/w/publications/2019-rural-development-report
19. International Trade Administration. (2023). Zimbabwe - Agricultural Sectors. Retrieved from https://www.trade.gov/country-commercial-guides/zimbabwe-agricultural-sectors
20. Kang’ethe, S. M., & Serima, J. (2014). Exploring challenges and opportunities embedded in small-scale farming in Zimbabwe. Journal of Human Ecology, 46(2), 177-185. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20143253649
21. Kienzle, J., & Sims, B. G. (2014). Agricultural mechanization strategies for sustainable production intensification: Concepts and cases from (and for) sub-Saharan Africa. FAO, Rome. https://www.clubofbologna.org/ew/documents/3_1b_KNR_Kienzle_mf.pdf
22. Kiptot, E., & Franzel, S. (2014). Voluntarism as an investment in human, social, and financial capital: Evidence from a farmer-to-farmer extension program in Kenya. Agriculture and Human Values, 31(2), 231-243. https://doi.org/10.1007/s10460-013-9463-5
23. Koech, B. J. (2022). Stakeholder engagement and implementation of agricultural mechanization initiatives: A case of tea harvesting machines project at Kaptumo Tea Factory, Nandi County, Kenya (Doctoral dissertation, University of Nairobi). https://erepository.uonbi.ac.ke/handle/11295/162347
24. Madzivanzira, T., Mvumi, B. M., Nazare, R. M., Nyakudya, E., Mtambanengwe, F., & Mapfumo, P. (2024). A review of appropriate mechanisation systems for sustainable traditional grain production by smallholder farmers in sub-Saharan Africa with particular reference to Zimbabwe. Heliyon. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e36695
25. Makonese, M. A. K. A. N. A. T. S. A. (2017). The Policy and Legislative Framework for Zimbabwe’s Fast Track Land Reform Programme and its Implications on Women’s Rights to Agricultural Land (Doctoral dissertation, PhD Thesis, Southern and East African Regional Centre for Women’s Law (SEARCWL) University of Zimbabwe). https://searcwl.ac.zw/wp-content/uploads/2023/09/PhD-Thesis_Final_Makanatsa-Makonese_4-September-2017.pdf
26. Mango, N., Siziba, S., & Makate, C. (2017). The impact of adoption of conservation agriculture on smallholder farmers’ food security in semi-arid zones of southern Africa. Agriculture & Food Security, 6, 1-8. https://doi.org/10.1186/s40066-017-0109-5
27. Masawe, J. (1994). Agricultural credit as an instrument of rural development in Tanzania: A case study on the credit programme for tractorization of small scale agriculture in Morogoro region. African Study Monographs, 15(4), 211-226. https://doi.org/10.14989/68125
28. Mhembwe, S., Chiunya, N., & Dube, E. (2019). The contribution of small-scale rural irrigation schemes towards food security of smallholder farmers in Zimbabwe. Jàmbá: Journal of Disaster Risk Studies, 11(1), 1-11. https://doi.org/10.4102/jamba.v11i1.674
29. Ministry of Lands, Agriculture, Water, Climate and Rural Resettlement. (2019). National agricultural extension strategy framework (2019–2030). Government of Zimbabwe. https://www.harvestplus.org/wp-content/uploads/2021/12/Zimbabwe_NAPF_2019-2030.pdf
30. Mkodzongi, G., & Lawrence, P. (2019). The fast-track land reform and agrarian change in Zimbabwe. Review of African Political Economy, 46(159), 1-13. https://doi.org/10.1080/03056244.2019.1622210
31. Moyo, S. (2014). Changing agrarian relations after redistributive land reform in Zimbabwe. In Outcomes of Post-2000 Fast Track Land Reform in Zimbabwe(pp. 33-60). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315873275
32. Mpogole, H., Dimoso, P., & Mayaya, H. (2020). Agriculture for Rural Development in Tanzania. TEMA Publishers Co. Limited, Dar es Salaam.
33. Muhwezi, D. K. (2003). Gender-sensitive educational policy and practice: Uganda case study. International Bureau of Education. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000146783
34. Mujeyi, K., Mutambara, J., Siziba, S., Sadomba, W. Z., & Manyati, T. K. (2015). Entrepreneurial innovations for agricultural mechanisation in Zimbabwe: Evidence from an informal metal industry survey. African Journal of Science, Technology, Innovation and Development, 7(4), 276-285. https://hdl.handle.net/10520/EJC180821
35. Mukembo, S. C., & Edwards, C. M. (2015). Agricultural extension in Sub-Saharan Africa during and after its colonial era: The case of Zimbabwe, Uganda, and Kenya. Journal of International Agricultural and Extension Education, 22(3), 50-68. https://doi.org/10.5191/jiaee.2015.22304
36. Musabanganji, E., Antoine, K., & Lebailly, P. (2015, November). Determinants of access to agricultural credits for small-scale farmers in the Southern Province of Rwanda. In 6^th International Scientific Agriculture Symposium "AgroSym 2015". https://hdl.handle.net/2268/190058
37. Ndlovu, E., Prinsloo, B., & Le Roux, T. (2020). Impact of climate change and variability on traditional farming systems: Farmers' perceptions from south-west, semi-arid Zimbabwe. Jàmbá: Journal of Disaster Risk Studies, 12(1), 1-19. https://hdl.handle.net/10520/ejc-jemba-v12-n1-a9
38. Ngissah, E. (2023). Uberisation of Mechanisation; What are the Features of And Constraints to the functionality of matchmaker Tractor Hire Platforms in Ghana? (MSc Thesis). https://edepot.wur.nl/642128
39. Ngoma, H., Simutowe, E., & Thierfelder, C. (2023). Challenges and opportunities to scaling smallholder mechanization in Kenya, Malawi, Zambia, and Zimbabwe. https://cgspace.cgiar.org/bitstreams/0b903807-b9cf-4fac-b357-b577d9327dbb/download
40. Ngoma, H., Simutowe, E., Md Abdul Matin., & Thierfelder, C. (2023). Challenges and opportunities to scaling smallholder mechanization in Kenya, Malawi, Zambia, and Zimbabwe. CIMMYT. https://hdl.handle.net/10883/22978
41. Ngwarati, T. T. (2024). Mechanization and import substitution in Zimbabwean farmers ‘equipment: a case study of the revitalization of an abandoned tractor trailer. I-manager's Journal on Mechanical Engineering, 14(2). https://doi.org/10.26634/jme.14.2.20386
42. Nyamangara, J., Masvaya, E. N., Tirivavi, R., & Nyengerai, K. (2013). Effect of hand-hoe based conservation agriculture on soil fertility and maize yield in selected smallholder areas in Zimbabwe. Soil and Tillage Research, 126, 19-25. https://doi.org/1016/j.still.2012.07.018
43. Olaoye, O. A. (2014). Potentials of the agro industry towards achieving food security in Nigeria and Other Sub-Saharan African Countries. Journal of Food Security, 2(1), 33-41. https://pubs.sciepub.com/jfs/2/1/5/
44. Pingali, P. (2007). Agricultural mechanization: adoption patterns and economic impact. Handbook of Agricultural Economics, 3, 2779-2805. https://doi.org/10.1016/S1574-0072(06)03054-4
45. Scoones, I., Marongwe, N., Mavedzenge, B., Mahenehene, J., Murimbarimba, F., & Sukume, C. (2010). Zimbabwe's land reform: myths & realities. Oxford: James Currey. http://www.ids.ac.uk/files/dmfile/zimbabwean5pdf.pdf
46. Shonhe, T. (2019). Tractors and agrarian transformation in Zimbabwe: Insights from Mvurwi. APRA Working Paper, 21. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20193145064
47. Shonhe, T., Scoones, I., & Murimbarimba, F. (2020). Medium-scale commercial agriculture in Zimbabwe: The experience of A2 resettlement farms. The Journal of Modern African Studies, 58(4), 601-626. https://doi.org/10.1017/S0022278X20000385
48. Sims, B., & Kienzle, J. (2017). Sustainable agricultural mechanization for smallholders: What is it and how can we implement it? Agriculture, 7(6), 50. https://doi.org/10.3390/agriculture7060050
49. Simutowe, E., Chikwalila, E. M., Chipindu, L., Tufa, A. H., Alene, A. D., Matin, M. A., ... & Ngoma, H. (2023). Status of appropriate-scale mechanization in Zambia and Zimbabwe. A report produced for the ACASA project and the CGIAR Regional Initiative, Ukama Ustawi: Diversification in East and Southern Africa. https://cgspace.cgiar.org/bitstreams/faaa9ce4-eb0e-4a46-a6f2-3d83e83293af/download
50. Singh, Y., Sidhu, H. S., Jat, H. S., Singh, M., Chhokar, R. S., Setia, R., & Jat, M. L. (2020). Conservation agriculture and scale of appropriate agricultural mechanization in smallholder systems. Journal of Sustainable Agriculture, 42(2), 149-164. https://agris.fao.org/search/en/providers/123818/records/67235a93b605bda15e0a8a56
51. Stamborowski, I. (2023). Finance Models to Enable Small Farmers to Afford New Technologies, (doctoral theses). https://www.politesi.polimi.it/handle/10589/223836
52. The (2024). Zimbabwe: U.S.$600m irrigation developments in pipeline. Retrieved February 2025, from https://allafrica.com/stories/202407040433.html
53. Thierfelder, C., Baudron, F., Setimela, P., Nyagumbo, I., Mupangwa, W., Mhlanga, B., ... & Gérard, B. (2018). Complementary practices supporting conservation agriculture in southern Africa. A review. Agronomy for Sustainable Development, 38, 1-22. https://doi.org/10.1007/s13593-018-0492-8
54. Üllenberg, A., Minah, M., Rauch, T., & Richter, D. (2017). Zambia: Towards Inclusive and Sustainable Rural Transformation. Albrecht Daniel Thaer-Institut für Agrar-und Gartenbauwissenschaften. https://edoc.hu-berlin.de/bitstream/handle/18452/18672/4.pdf?sequence=1
55. United Nations (UN). (2019). Mechanizing agriculture is key to food security. Africa Renewal, United Nations. https://africarenewal.un.org/en/magazine/mechanizing-agriculture-key-food-security
56. Wanjiku, J., Manyengo, J. U., Oluoch-Kosura, W., & Karugia, J. T. (2007). Gender differentiation in the analysis of alternative farm mechanization choices on small farms in Kenya. In Food insecurity, vulnerability and human rights failure (pp. 194-218). Palgrave Macmillan UK. https://doi.org/10.1057/9780230589506_8
57. Zimbabwe National Statistics Agency. (2019). Zimbabwe Agricultural Survey 2019. https://nada.zimstat.co.zw/index.php/catalog/81/download/415