مدیریت ضایعات کشاورزی
وحید ابراهیم خانلوی سیسی؛ نسیم منجزی؛ محسن سلیمانی
چکیده
نیشکر با سطح زیرکشت 110 هزار هکتار یکی از مهمترین محصولات کشاورزی- صنعتی کشور است. فرآیند تولید این محصول، ضایعات بالایی به دنبال دارد. بخشی از این ضایعات مربوط به شرایط تولید محصول در مزرعه و بخشی مربوط به فرآوری تولید شکر از نیشکر در کارخانه است. هدف این تحقیق، اندازهگیری میزان افت نیشکر (نی قدی، نی خرد شده و نی تراشه) در روش برداشت ...
بیشتر
نیشکر با سطح زیرکشت 110 هزار هکتار یکی از مهمترین محصولات کشاورزی- صنعتی کشور است. فرآیند تولید این محصول، ضایعات بالایی به دنبال دارد. بخشی از این ضایعات مربوط به شرایط تولید محصول در مزرعه و بخشی مربوط به فرآوری تولید شکر از نیشکر در کارخانه است. هدف این تحقیق، اندازهگیری میزان افت نیشکر (نی قدی، نی خرد شده و نی تراشه) در روش برداشت سوخته در مزارع شرکت کشت و صنعت دهخدا در سال زراعی 1399-1400 بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل اسپلیت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل رقم در 4 سطح (ارقام IRC-12، CP48-103، CP73-21 و CP69-1062)، عامل دوم سن برداشت در سه سطح (کشت اول، بازرویی 1 و بازرویی 2) و عامل سوم شامل سرعت ماشین برداشت در سه سطح (سرعت کم برابر 3 کیلومتر بر ساعت، سرعت متوسط برابر 5 کیلومتر بر ساعت و سرعت زیاد برابر 7 کیلومتر بر ساعت) بود. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین میزان عملکرد در رقم CP69-1062 در مزرعهی کشت اول و با سرعت متوسط دستگاه مشاهده شد (144.33 تن در هکتار). همچنین بیشترین میزان ضایعات نی قدی در رقم CP48-103 در بازرویی دوم و با سرعت زیاد دستگاه و بیشترین میزان افت نی خرد شده در رقم CP48-103 در مزرعه کشت اول و با سرعت متوسط بهترتیب برابر 3.32 و 1.78 تن در هکتار مشاهده شد. با توجه به نتایج تحت اثر متقابل رقم و سرعت دستگاه، بیشترین میزان افت نی تراشه در رقم CP69-1062 و سرعت زیاد دستگاه برابر 0.314 تن در هکتار و همچنین رقم IRC-12 و سرعت زیاد دستگاه برابر 0.308 تن در هکتار و تحت اثر متقابل سن مزرعه و سرعت دستگاه ماشین برداشت بیشترین میزان افت نی تراشه در مزرعه بازرویی یک و سرعت زیاد دستگاه ماشین برداشت برابر0.300 تن در هکتار اندازهگیری شد.
نسیم منجزی؛ محسن سلیمانی
چکیده
این تحقیق با هدف ارزیابی سه روش مختلف به روی پشته بردن نیشکر در دو بافت خاک و سه سرعت پیشروی متفاوت انجام شد. تیمارهای تحقیق عبارتند از: بافت خاک (رسیلومی و سیلتیرسیلومی)، روشهای به روی پشته بردن (زیرشکن 6 شاخه+ زیرشکن 10 شاخه، زیرشکن 8 شاخه+ دستگاه به روی پشته بردن نیشکر شماره 1 و زیرشکن 8 شاخه+ دستگاه به روی پشته بردن نیشکر شماره ...
بیشتر
این تحقیق با هدف ارزیابی سه روش مختلف به روی پشته بردن نیشکر در دو بافت خاک و سه سرعت پیشروی متفاوت انجام شد. تیمارهای تحقیق عبارتند از: بافت خاک (رسیلومی و سیلتیرسیلومی)، روشهای به روی پشته بردن (زیرشکن 6 شاخه+ زیرشکن 10 شاخه، زیرشکن 8 شاخه+ دستگاه به روی پشته بردن نیشکر شماره 1 و زیرشکن 8 شاخه+ دستگاه به روی پشته بردن نیشکر شماره 2) و سرعتهای پیشروی ماشین (5، 6 و 7 کیلومتر بر ساعت). طرح آزمایشی در قالب آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی کشت و صنعت امیرکبیر استان خوزستان انجام شد. خصوصیات فیزیکی مورد نظر در این تحقیق شامل، قطر متوسط کلوخهها، وزن مخصوص ظاهری، یکنواختی سطح خاک، نفوذپذیری آب در خاک و اندازه عمق جوی (ارتفاع پشته) بود. برای مقایسه تیمارها از تجزیه واریانس و آزمون دانکن با استفاده از نرمافزار SAS 9.4 استفاده شد. نتایج نشان داد قطر متوسط وزنی کلوخهها و نفوذپذیری آب در خاک در تیمارهای بافت خاک، نوع ماشین و سرعت پیشروی دارای اختلاف معنیدار در سطح 1 درصد میباشند. شاخصهای جرم مخصوص ظاهری خاک و یکنواختی سطح خاک در تیمار بافت خاک در سطح 5 درصد و در تیمارهای نوع ماشین و سرعت پیشروی در سطح 1 درصد دارای اختلاف معنیدار میباشند. مقایسه میانگینها نیز نشان داد تیمار بافت رسیلومی، زیرشکن 6 شاخه+ زیرشکن 10 شاخه در سرعت 7 کیلومتر بر ساعت کوچکترین قطر متوسط وزنی کلوخهها (16.06 میلیمتر) را بهخود اختصاص داده است. استفاده از زیرشکن 6 شاخه+ زیرشکن 10 شاخه در عملیات به روی پشته بردن در بافت رسیلومی و سرعت 5 کیلومتر بر ساعت، جرم مخصوص ظاهری خاک را نیز بهصورت معنیداری در سطح 5 درصد کاهش میدهد. کمترین ضریب تغییرات یکنواختی سطح خاک مزرعه در تیمار عملیات به روی پشته بردن با زیرشکن 8 شاخه+ دستگاه به روی پشته بردن نیشکر شماره 1 در بافت رسیلومی و سرعت پیشروی 7 کیلومتر بر ساعت بهدست آمد (17.06 درصد). بیشترین سرعت نفوذپذیری آب در خاک پس از عملیات به روی پشته بردن با زیرشکن 6 شاخه+ زیرشکن 10 شاخه در بافت رسیلومی 2.32 سانتیمتر بر ساعت بهدست آمد. شاخص اندازه عمق جوی (ارتفاع پشته) نیز در همهی تیمارهای اندازهگیری شده در محدودهی قابل قبول (10-15 سانتیمتر) بود.
مدیریت ضایعات کشاورزی
ابراهیم البوعطیوی؛ عباس عساکره؛ حسن ذکی دیزجی؛ یعقوب منصوری
چکیده
در این مطالعه مصرف انرژی مستقیم در تولید تخته نئوپان از باگاس نیشکر و امکان جایگزینی آن با ضایعات کشت و صنعت نیشکر دعبل خزاعی و صنایع جانبی آن بررسی گردید. انرژی مستقیم مصرفی به ازای هر مترمکعب نئوپان تولیدی 5.829 گیگاژول محاسبه شد که گاز طبیعی، برق و سوخت دیزل بهترتیب 78.52، 18.87 و 2.61 درصد آن را تشکیل میدهند. پیت و خرده چوبهای حاصل از ...
بیشتر
در این مطالعه مصرف انرژی مستقیم در تولید تخته نئوپان از باگاس نیشکر و امکان جایگزینی آن با ضایعات کشت و صنعت نیشکر دعبل خزاعی و صنایع جانبی آن بررسی گردید. انرژی مستقیم مصرفی به ازای هر مترمکعب نئوپان تولیدی 5.829 گیگاژول محاسبه شد که گاز طبیعی، برق و سوخت دیزل بهترتیب 78.52، 18.87 و 2.61 درصد آن را تشکیل میدهند. پیت و خرده چوبهای حاصل از ضایعات کارخانه نئوپانسازی، برگ و پوشال نیشکر، باگاس مازاد و ویناس حاصل از تولید الکل از ملاس نیشکر بهعنوان ضایعات جهت تولید انرژی در نظر گرفته شدند. خاکستر، رطوبت، ارزش حرارتی خالص (با استفاده از بمب کالریمتر) و مقدار ضایعات خشبی و همچنین پتانسیل تولید زیستگاز از تخمیر بیهوازی ویناس اندازهگیری و محاسبه شد. نتایج نشان داد با استفاده از پسماند خشبی کارخانه نئوپانسازی و کشت و صنعت دعبل خزاعی میتوان 4.33 برابر کل انرژی گاز مصرفی در کارخانه نئوپانسازی انرژی حرارتی با بازده 60 درصد تولید کرد. همچنین با استفاده از ضایعات کارخانه نئوپانسازی و باگاس، میتوان کل گاز و برق مصرفی کارخانه نئوپانسازی را جایگزین کرد. بررسی حجم ویناس و پتانسیل تولید زیستگاز از آن نشان داد پتانسیل تولید انرژی معادل 8824319 مترمکعب گاز طبیعی در سال وجود دارد.
نسیم منجزی
چکیده
هر سازمانی بهمنظور آگاهی از میزان عملکرد و مطلوبیت فعالیت واحدهای خود به یک نظام ارزشیابی جهت سنجش این مطلوبیت نیاز دارد و این موضوع برای موسسات کشاورزی از جمله کشت و صنعتها اهمیت بیشتری دارد. در تحقیق حاضر، 20 واحد برداشت نیشکر انتخاب گردید. پس از مدلسازی بر مبنای مدلهای CCR و BCC ورودی محور، مقادیر کارایی برای واحدهای برداشت نیشکر ...
بیشتر
هر سازمانی بهمنظور آگاهی از میزان عملکرد و مطلوبیت فعالیت واحدهای خود به یک نظام ارزشیابی جهت سنجش این مطلوبیت نیاز دارد و این موضوع برای موسسات کشاورزی از جمله کشت و صنعتها اهمیت بیشتری دارد. در تحقیق حاضر، 20 واحد برداشت نیشکر انتخاب گردید. پس از مدلسازی بر مبنای مدلهای CCR و BCC ورودی محور، مقادیر کارایی برای واحدهای برداشت نیشکر محاسبه گردید و با استفاده از درخت تصمیم CART به استخراج قوانین برای پیشبینی کارایی این واحدها پرداخته شد. نتایج مطالعه 20 واحد برداشت نیشکر در مدل CCR نشان داد که 6 واحد دارای امتیاز کارآمد و 14 واحد دارای امتیاز ناکارآمد بودند و امتیاز کارایی فنی آنها در محدوده 0.73 تا 0.95 بود. نتایج مطالعه مدل BCC همچنین نشان داد که از مجموع 20 واحد برداشت نیشکر، 8 واحد دارای امتیاز کارآمد بودند. همانطور که مشاهده میشود، در مدل BCC، واحدهای بیشتری بهعنوان واحدهای کارآمد معرفی میشوند و پراکندگی کمتری بین واحدهای ناکارآمد وجود دارد. همچنین، توزیع واحدهای کارآمد در مدل BCC کمتر از مدل CCR است. میانگین کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس بهترتیب برابر 93، 88 و 93 درصد بهدست آمد. همچنین دقت مدل درخت تصمیم تولید شده برای کارایی فنی و کارایی فنی خالص نیز بهترتیب برابر 86 و 93 درصد بهدست آمد.
فاطمه افشارنیا؛ افشین مرزبان
چکیده
یکی از مهمترین ریسکهای موجود در عملیات انتقال محصول نیشکر تأخیرات بهوجود آمده در این فرآیند میباشد. این تأخیرات میتواند اثرات مخربی بر افت کمی و کیفی محصول داشته باشد. مدیریت این تأخیرات با استفاده از تکنیکهای مدیریت ریسک و حذف فاکتورهای ریسکپذیر میتواند گامی مؤثر در جهت افزایش بهرهوری فرآیند انتقال محصول نیشکر به ...
بیشتر
یکی از مهمترین ریسکهای موجود در عملیات انتقال محصول نیشکر تأخیرات بهوجود آمده در این فرآیند میباشد. این تأخیرات میتواند اثرات مخربی بر افت کمی و کیفی محصول داشته باشد. مدیریت این تأخیرات با استفاده از تکنیکهای مدیریت ریسک و حذف فاکتورهای ریسکپذیر میتواند گامی مؤثر در جهت افزایش بهرهوری فرآیند انتقال محصول نیشکر به کارخانه از طریق حداقلسازی مدت زمان بین برداشت نیشکر و آغاز مرحله فرآوری باشد. در این پژوهش پس از بررسی عوامل تأخیر شامل خرابی کارخانه، خرابی تراکتورهای در صف، تصادف و واژگونی آنها و تغییر شیفت با استفاده از روش FMEA-ANP مشخص گردید که خرابی کارخانه مهمترین و تأثیرگذارترین عامل تأخیر در عملیات انتقال نیشکر به کارخانه میباشد. سپس به بررسی دقیق علتهای خرابی کارخانه پرداخته شد. با استفاده از نظرات کارشناسان خبره مشخص گردید که بهترتیب خرابی آسیاب کارخانه و پس از آن نوارنقالهها مهمترین علل تأخیر میباشد. از بین نوارنقالهها نیز بیشترین خرابی مربوط به نقاله ورودی به آسیاب اول بود. بنابراین با پیادهسازی سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه در کارخانه و بهخصوص در بخش آسیاب میتوان انتظار داشت که تا حد قابلتوجهی بتوان از توقفات احتمالی پیشگیری کرد. علاوه بر این، تلاش جهت تطابق ظرفیت برداشت نیشکر و ظرفیت تحویل کارخانه میتواند در کاهش زمان بین برداشت نیشکر و آغاز مرحله فرآوری مؤثر باشد.
سپیده هارونی؛ محمد جواد شیخ داودی؛ مصطفی کیانی ده کیانی
چکیده
نیشکر یک گیاه مهم در جهان میباشد که با هدف تولید شکر و تولید انرژی کشت میشود به همین دلیل بررسی شرایط کشت این محصول ضرورت پیدا میکند. در این تحقیق مدلسازی انرژی مصرفی و میزان انتشار گازهای گلخانهای تولید نیشکر در مزارع پلنت نیشکر انجام شد. اطلاعات لازم برای انجام این مطالعه در غالب پرسشنامه از شرکت کشت و صنعت دعبل خزایی واقع ...
بیشتر
نیشکر یک گیاه مهم در جهان میباشد که با هدف تولید شکر و تولید انرژی کشت میشود به همین دلیل بررسی شرایط کشت این محصول ضرورت پیدا میکند. در این تحقیق مدلسازی انرژی مصرفی و میزان انتشار گازهای گلخانهای تولید نیشکر در مزارع پلنت نیشکر انجام شد. اطلاعات لازم برای انجام این مطالعه در غالب پرسشنامه از شرکت کشت و صنعت دعبل خزایی واقع در استان خوزستان بهدست آمد. ابتدا میزان انرژی مصرفی و میزان نشر گازهای گلخانهای بهعنوان اصلیترین عامل آلایندگی برای نیشکر تولیدی در مزارع پلنت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. در این پژوهش رابطه بین انرژی نهادههای ورودی با عملکرد تخمین زده شد. این منظور از تابع تولید کاب داگلاس و روش شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد نتایج نشان داد که مدل بهدست آمده از تابع کاب داگلاس قادر است عملکرد و میزان نشر گازهای گلخانهای را با ضریب تبیین بهترتیب 89 و 92 درصد برآورد کند. روش بعدی مدلسازی بهوسیله شبکه عصبی ضریب تبیین مدل بهدست آمده برای عملکرد و گازهای گلخانهای بهترتیب 96 و 99 درصد و مجموع مربعات خطا 0/0037 و 6-10×4/52 بهدست آمدند؛ بنابراین شبکه عصبی مصنوعی در مقایسه با تابع تولید کاب داگلاس میتواند بهخوبی عملکرد محصول نیشکر و میزان نشر گازهای گلخانهای را در مزارع پلنت پیشبینی و مدلسازی کند.
مدیریت ضایعات کشاورزی
حسن ذکی دیزجی؛ نسیم منجزی
چکیده
نیشکر با سطح زیر کشت 110 هزار هکتار یکی از مهمترین محصولات کشاورزی- صنعتی کشور است. فرآیند تولید این محصول، ضایعات بالایی به دنبال دارد. بخشی از این ضایعات مربوط به شرایط تولید محصول در مزرعه و بخشی مربوط به فرآوری تولید شکر از نیشکر در کارخانه است. هدف از این مطالعه، بررسی، شناسایی و اولویتبندی منابع ایجاد ضایعات طی فرآیند تولید ...
بیشتر
نیشکر با سطح زیر کشت 110 هزار هکتار یکی از مهمترین محصولات کشاورزی- صنعتی کشور است. فرآیند تولید این محصول، ضایعات بالایی به دنبال دارد. بخشی از این ضایعات مربوط به شرایط تولید محصول در مزرعه و بخشی مربوط به فرآوری تولید شکر از نیشکر در کارخانه است. هدف از این مطالعه، بررسی، شناسایی و اولویتبندی منابع ایجاد ضایعات طی فرآیند تولید نیشکر و ارائه راهکارهای کاهش ضایعات میباشد. برای یافتن منابع ایجاد ضایعات طی فرآیند تولید محصول نیشکر از طریق مصاحبه و نظرخواهی از کارشناسان و متخصصان واحدهای تولیدی در کشت و صنعتها درباره منابع ایجاد ضایعات در طی فرآیند تولید اقدام شد. با توجه به نتایج حاصله، منابع ایجاد ضایعات بهصورت مراحل امور زیربنایی و تهیه زمین، کاشت، داشت، برداشت، حمل نی، بازرویی و صنعت طبقهبندی شد. بهمنظور اولویتبندی این منابع از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بدین منظور، دادهها با تکمیل پرسشنامههایی توسط 32 نفر از متخصصان و کارشناسان شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان در سال زراعی 95-1394 جمعآوری شد. اساس کار، اولویتبندی منابع ایجاد ضایعات در فرآیند تولید نیشکر از طریق تخصیص وزن نسبی به معیارها و گزینهها با توجه به نظرهای ارائه شده در پرسشنامهها بود. با استفاده از نرمافزار Expert choice تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت. نتایج نشان داد که مرحله برداشت مهمترین منبع است. حمل نی، فرآوری پس از برداشت و صنعت، مرحله کاشت، مرحله داشت، مرحله بازرویی و مرحله تهیه زمین بهترتیب در رتبههای بعدی قرار گرفتند.
کورش اندکایی زاده؛ محمد جواد شیخ داودی؛ میلاد بی ریا
چکیده
نیشکر یک گیاه مهم در جهان میباشد که با هدف تولید شکر و تولید انرژی کشت میشود، به همین دلیل ارزیابی دو روش برداشت یکی با هدف تولید شکر و دیگری با هدف تولید انرژی ضرورت پیدا میکند. در این تحقیق دو سیستم برداشت نیشکر و مورد بررسی قرار گرفته است. پارامترهای کمی شامل مصرف سوخت بر حسب لیتر بر هکتار، توان مصرف شده ماشین برداشت نیشکر بر ...
بیشتر
نیشکر یک گیاه مهم در جهان میباشد که با هدف تولید شکر و تولید انرژی کشت میشود، به همین دلیل ارزیابی دو روش برداشت یکی با هدف تولید شکر و دیگری با هدف تولید انرژی ضرورت پیدا میکند. در این تحقیق دو سیستم برداشت نیشکر و مورد بررسی قرار گرفته است. پارامترهای کمی شامل مصرف سوخت بر حسب لیتر بر هکتار، توان مصرف شده ماشین برداشت نیشکر بر حسب کیلووات، بازده گشتاور موتور برحسب (%)، روغن هیدرولیک مصرف شده در تیغه برش، چاپر، بالابر بر حسب مگاژول بر مگاگرم، سرعت پیشروی کیلومتر بر ساعت، ظرفیت مزرعهای برحسب هکتار بر ساعت، عملکرد مزرعهای مگاگرم بر هکتار و دبی خروجی نی بر حسب مگاگرم بر ساعت و پارامترهای کیفی شامل خصوصیات گیاه بود که شامل میانگین قطر متوسط ساقه برحسب میلیمتر، ارتفاع ساقه بر حسب متر، تعداد ساقه بر متر، درصد ساقههای بریده شده سالم و تا حدی آسیبدیده و بهشدت آسیبدیده، ارتفاع متوسط کاه و کلش بر حسب میلیمتر، متوسط جرم مخصوص ظاهری کیلوگرم بر مترمکعب، میانگین درصد رطوبت، میانگین عملکرد ماده خشک (بیوماس) بر حسب مگاگرم بر هکتار اندازهگیری شد. تحلیل داده با استفاده از روش مدیریتی مجموع ساده وزنی شده انجام شد. نتایج نشان داد که میزان برداشت در روش برداشت با هدف تولید شکر از لحاظ پارامترهای کمی ماشین برداشت نیشکر در شرایط مطلوبی نسبت به روش برداشت با هدف تولید انرژی قرار دارد ولی از نظر خصوصیات کیفی گیاه سیستم برداشت با هدف تولید انرژی وضعیت بهتری دارد چون دارای ضریب ترکیبی بالایی است.
نسیم منجزی؛ محمد جواد شیخ داودی؛ حسن ذکی دیزجی؛ افشین مرزبان؛ محمود شمیلی
چکیده
انجام بهموقع عملیات کشاورزی بر مقدار عملکرد هر محصولی اثر مستقیمی دارد. بهطوریکه برای محصول نیشکر، هرگونه تأخیر در زمان انجام عملیات زراعی باعث کاهش عملکرد محصول میشود. هدف از این مطالعه، شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر عدم انجام بهموقع عملیات تولید نیشکر است. برای موشکافی و یافتن عوامل اثرگذار، از مصاحبه و نظرخواهی ...
بیشتر
انجام بهموقع عملیات کشاورزی بر مقدار عملکرد هر محصولی اثر مستقیمی دارد. بهطوریکه برای محصول نیشکر، هرگونه تأخیر در زمان انجام عملیات زراعی باعث کاهش عملکرد محصول میشود. هدف از این مطالعه، شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر عدم انجام بهموقع عملیات تولید نیشکر است. برای موشکافی و یافتن عوامل اثرگذار، از مصاحبه و نظرخواهی از کارشناسان و متخصصان واحدهای تولیدی در کشت و صنعتهای نیشکر دربارهی لنگیهای موجود در حین کار و مرور گزارشها و آمار سالیانه عملیات تولید نیشکر استفاده شد. با توجه به نتایج حاصله، عوامل مؤثر بر عدم انجام بهموقع عملیات تولید نیشکر بهصورت عامل مدیریت، عامل انسان، عامل ماشین و تأخیرهای زمانی ناشی از روش کار (فرآیند تولید) طبقهبندی شد. بهمنظور اولویتبندی این عوامل از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بدین منظور، دادهها با تکمیل پرسشنامههایی توسط 14 نفر از مدیران تولید واحدهای هفتگانه شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان در سال زراعی 93-1392 جمعآوری شد. اساس کار، اولویتبندی عوامل مؤثر بر عدم انجام بهموقع عملیات تولید از طریق تخصیص وزن نسبی به معیارها و گزینهها با توجه به نظرهای ارائهشده در پرسشنامهها بود. با استفاده از نرمافزار Expert choice تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت. نتایج نشان داد که عامل ماشین با میانگین وزنی 0/366 مهمترین عامل است. عامل فرآیند تولید با میانگین وزنی 0/298، عامل مدیریت با میانگین وزنی 0/177 و عامل انسان با میانگین وزنی 0/160 بهترتیب در رتبههای بعدی قرار گرفتند.